طراحی داخلی پلان واحد مسکونی
مقدمه
اگر تا کنون پلانی برای یک ساختمان طراحی کرده باشید، حتماً متوجه این اصل هستید که باید مراحل طراحی واحد مسکونی به ترتیب انجام شود تا پلان ساختمان مسکونی به بهترین شکل ممکن از آب در بیاید. طبیعتاً طراحی پلان هر ساختمانی با ساختمان دیگر فرق می‌کند.
مراحل طراحی داخلی پلان واحد مسکونی
تصمیم‌گیری درباره ی محل سرویس پله و آسانسور:
اولین و حائز اهمیت ترین چیزی که در طراحی پلان باید در باره ی آن تصمیم‌گیری و آن را در پلان جاگزاری کنیم، محل سرویس‌پله و آسانسور است. در جاگزاری محل سرویس پله و آسانسور در پلان بایستی به عواملی مانند عرض و شکل زمین، تعداد واحد در هر طبقه، تعداد پارکینگ مورد نیاز در همکف و زیرزمین (در صورت وجود) و … توجه کرد. بعد بایستی در مورد شکل سرویس پله و اینکه سرویس پله ۴ طرفه، ۳ طرفه و یا پله ۲ طرفه باشد، تصمیم‌گیری کنیم.
با این که هیچ قانون کلی در این باره وجود ندارد و با توجه به شکل و ابعاد زمین و محدودیت‌های پروژه بایستی بهترین موقعیت قرارگیری پله و آسانسور مشخص شود، اما اصولاً بهترین موقعیت سرویس پله و آسانسور در پلان آپارتمان های مسکونی، در وسط پلان می باشد.
تقسیم‌بندی فضاهای عمومی و خصوصی در پلان:
پس از مشخص شدن محل پله در پلان، بایستی یک تقسیم‌بندی کلی در زمینه ی فضاهای عمومی، خصوصی و نیمه‌خصوصی انجام دهیم. به این کار معمولاً لکه گذاری پلان هم گفته می شود. اگرچه لکه گذاری پلان شامل جانمایی پله و آسانسور هم می‌شود. اما به دلیل اهمیت محل قرارگیری سرویس پله در پلان و تأثیر آن در پروسه ی طراحی، آن را در اولین مرحله کار قرار می دهیم.
برخلاف تصور خیلی از هنرجویان معماری، لکه گذاری پلان ساختمان مسکونی کار سختی نمی باشد. هر چند این کار در ساختمان‌های با مساحت زیاد و یا در طراحی های خاص شاید مقداری سخت به نظر برسد و زمان زیادی نیاز داشته باشد، اما در طراحی آپارتمان‌های مسکونی به‌هیچ وجه کار دشواری نیست.
با توجه به موقعیت قرارگیری پله و آسانسور که مناسب ترین موقعیت آن در این گونه ساختمان‌ها، در وسط پلان است، یک سمت پلان را به قسمت خصوصی (اتاق خواب‌ها و حمام) و سمت دیگر را به قسمت عمومی و نیمه خصوصی (پذیرایی، نشیمن و آشپزخانه) اختصاص داده می شود. در این مرحله نیاز است کمی موقعیت سرویس پله جا به جا شود.
جاگذاری آشپزخانه و ورودی ساختمان:
تصمیم‌گیری درباره ی بهترین موقعیت آشپزخانه در پلان از مهم‌ترین موضوعاتی است که تا حدود زیادی روی کیفیت طراحی تأثیر مستقیم می گذارد. در کتاب ۷ نکته در طراحی ساختمان‌های مسکونی درباره ی بهترین موقعیت قرارگیری آشپزخانه در پلان توضیح داده شده است. اما اگر بخواهیم خلاصه و مختصر بگوییم بهتر است آشپزخانه را در موقعیتی طراحی کنید که دارای نور و تهویه مستقیم باشد.
عموماً امکان طراحی و دسترسی مستقیم به تراس از آشپزخانه ممکن باشد. ورودی آشپزخانه باید نزدیک به ورودی ساختمان باشد و به صورت مستقیم با پذیرایی و نشیمن در تماس باشد. بهتر است آشپزخانه به گونه ای طراحی شود که محل کار (مخصوصاً سینک و گاز) از تمام قسمت‌های پذیرایی قابل مشاهده نباشد.
نحوه ی چیدمان اتاق خواب‌ها و حمام نسبت به یک دیگر:
در این مرحله از طراحی باید کمی دقت به خرج دهید و حالت‌های مختلف جاگذاری اتاق خواب‌ها را بررسی کنید و بهترین تصمیم را در این باره بگیرید. در طراحی اتاق خواب‌ها به این نکات توجه کنید که حتماً یکی از اتاق خواب‌ها را با توجه به مساحت بنا، برای اتاق خواب والدین، بزرگ تر از دیگر اتاق‌ها طراحی کنید.
برای اتاق خواب‌ها یک فیلتر ورودی در نظر بگیرید و توجه کنید درب اتاق‌ها از سایر بخش های منزل به صورت مستقیم قابل مشاهده نباشد. تا جای ممکن درب اتاق خواب والدین از اتاق خواب فرزندان فاصله داشته باشد و به هم چسبیده نباشد.
تمامی اتاق خواب‌ها دارای کمد با عرض استاندارد ۶۰ سانتی‌متر باشند. حمام نزدیک اتاق خواب‌ها طراحی شود و توجه شود که در آن از سایر بخش های منزل قابل مشاهده نباشد. ستون‌گذاری با توجه به جای قرارگیری ماشین‌ها در پارکینگ و شکل پلان طبقه ها پس از این که طراحی پلان به صورت کامل انجام شد و قبل از انجام اصلاحات جزئی‌تر باید ستون‌گذاری را در پلان ساختمان انجام دهیم. بسیاری از دوستان در ستون‌گذاری مشکل دارند.
در مقاله‌ای به صورت جداگانه درباره ی نحوه ستون‌گذاری در پلان معماری توضیح داده‌ام. در این مرحله از پروسه ی طراحی پلان اول باید سراغ طراحی پارکینگ بروید و با توجه به تعداد و موقعیت قرارگیری ماشین‌ها در پارکینگ، ستون‌گذاری را انجام دهید. و سپس موقعیت قرارگیری این ستون‌ها را در پلان تیپ طبقه ها مورد بررسی قرار می دهیم.در این مرحله ممکن است با توجه به موقعیت ستون‌ها مجبور شویم تغییرات کوچکی در طراحی پلان طبقات انجام دهیم.
انجام اصلاحات پلن و رعایت اصول مرتبط با طراحی داخلی:
در این مرحله که به طور تقریبی شکل کلی پلان آماده شده است، نوبت ریزه‌کاری‌ها و موارد مربوط به طراحی داخلی می‌رویم. در این مرحله از پروسه طراحی پلان، با توجه به ستون گذاری که در مرحله قبل انجام دادیم، عموماً مجبور خواهیم شد تغییرات جزئی تری در بعضی بخش های پلان تیپ طبقه ها اعمال کنیم، اما تغییرات کلی خیر.
نحوه مبلمان کردن پلان:
آخرین کاری که بایستی در تکمیل طراحی پلان انجام دهیم، مبلمان کردن اصولی پلان ساختمان است. هنگام مبلمان کردن حتماً باید اصول حرفه‌ای نحوه چیدمان مبلمان در پلان رعایت شود که در مقاله‌ای جداگانه در این باره صحبت خواهیم کرد. در این مرحله ممکن است تغییرات ظریفی در طراحی پلان انجام دهیم. تغییراتی که اغلب در جهت کارآمد شدن فضاهای داخلی و با توجه به طراحی داخلی فضاهای مختلف انجام می‌شود.
کلام آخر
طراحی داخلی پلان واحد مسکونی یک عملیات فنی و تخصصی است که بایستی توسط کارشناسان این حوزه انجام گیرد. هر گونه کوتاهی و سهل انگاری در این عرصه پروژه مد نظر را با شکست رو به رو می کند و در نهایت تمامی تلاش ها و هزینه هایتان بیهوده و بی نتیجه بماند. در حال حاضر، شرکت های بسیاری مانند گروه معماری آرکا می‌باشند که به حالت تخصصی در این عرصه فعالیت می نمایند.
برای مشاوره و راهنمایی بیشتر با گروه معماری آرکا می توانید از طریق شماره های تماس و یا اینستاگرام آرکا اقدام نمایید.
